Ucho to ważny mikrosystem naszego ciała. Świadomie oddziaływując na ten obszar poprzez stymulację punktów znajdujących się na uchu, możemy wpływać na cały organizm za pośrednictwem układu nerwowego. Aurikuloterapia (terapia punktów usznych) to oddzielna, szeroka dziedzina w Medycynie Chińskiej. Jest metodą bardzo przystępną i skuteczną, a jednocześnie pozwalającą na leczenie całego mnóstwa chorób i dolegliwości – zarówno tych o charakterze bólowym, ortopedycznym, jak i neurologicznym.
Ta prosta i efektywna technika opiera się na właściwościach refleksyjnych niezwykle bogatego i złożonego unerwienia małżowiny usznej. Na uchu znajduje się ponad 200 punktów akupunkturowych. Każdy z nich związany jest z narządami zewnętrznymi i wewnętrznymi. Jest to jedyne miejsce na ciele człowieka o takim zagęszczeniu punktów akupunkturowych. Punkt na małej powierzchni ucha zajmuje mniej niż 1 mm, dlatego zlokalizowanie go wymaga dużej precyzji.
Ciekawostką jest to, że obszar małżowiny, nazywany muszlą (concha) to jedyne unerwione przez nerw błędny miejsce w ciele, do którego mamy bezpośredni dostęp, a tym samym bezpośredni dostęp do niezwykle ważnego dla naszego funkcjonowania nerwu błędnego. Wszystkie narządy wewnętrzne w ciele człowieka są unerwione przez nerw błędny. Odgałęzienie tego nerwu znajduje się tylko we wnętrzu ciała i nie ma ich na skórze. Z całej powłoki ciała jedynie ucho jest unerwione przez nerw błędny. Daje to możliwość leczenia wszystkich narządów wewnętrznych poprzez oddziaływanie na małżowinę uszną. Należy tylko odpowiednio dobrać punkty na uchu i można aktywować odpowiednie narządy naszego organizmu. Dzięki nakłuwaniu tych punktów można przywrócić prawidłową funkcję chorych narządów lub zlikwidować ból.
W aurikuloterapii używamy nie tylko igieł (różnych rodzajów), ale też magnesów, metalowych kuleczek, ziaren vaccaria oraz turmalinu (minerał). Mogą one pozostać przytwierdzone przez dłuższy czas, aby uzyskać długotrwały rezultat. Wówczas pacjent sam kilka razy dziennie stymuluje te punkty poprzez ucisk lub masaż. W ten sposób przedłuża się efektywność zabiegu, a pacjent może aktywnie przyczynić się do skuteczności terapii. W Chinach akupunktura ucha jest często stosowana równolegle z klasyczną akupunkturą ciała.
Dolegliwości, które można leczyć tą metodą:
- bóle wszelakiego rodzaju
- migreny
- neuralgia
- wszelkie stany zapalne (zatoki, stawy, pęcherz moczowy, itp.)
- alergie
- uzależnienia (papierosy, alkohol, narkotyki, leki przeciwbólowe i uspokajające, objadanie się)
- zaburzenia metaboliczne, nadwaga
- zaburzenia pracy układu pokarmowego
- zaburzenia ginekologiczne
- zaburzenia zdrowia psychicznego
- choroby dermatologiczne
- wysokie ciśnienie krwi
- hemoroidy
- miękkie nowotwory
- i wiele innych
Historia akupunktury ucha rozpoczyna się w starożytnych Chinach. Już w „Kanonie Medycyny Chińskiej Żółtego Cesarza” napisano, że na uchu spotykają się wszystkie kanały energetyczne ustroju – wskazując na to, że ucho jest szczególnym miejscem w ciele człowieka. W starożytnym Egipcie i Persji, a także Grecji i Rzymie, ówcześni lekarze także zalecali stymulowanie uszu w wielu schorzeniach. W późniejszych czasach, w Europie, manipulacje w obrębie ucha polegały na przyżeganiu jego obszarów, a sama dziedzina rozwijała się w sposób niezależny od Chin.
Dopiero w XX wieku francuski lekarz, Paul Nogier (1908-1996), opracował spójną metodę diagnostyki i leczenia, która nazwał aurikuloterapią. W czasach, gdy prężnie rozwijała się farmakoterapia, Nogier był przekonany, że ciało odpowiada nie tylko na substancje chemiczne, ale i na stymulację fizyczną.
Dr Nogier miał niesamowitą zdolność obserwacji. Starał się poznać i wiedzieć o swoich pacjentach wszystko. Był również bardzo empatyczny. Starał się aby każdy jego pacjent czuł się komfortowo podczas badania fizykalnego. Był on wyjątkową osobą i niezwykłym lekarzem. Jego zasadą była walka z patologią i jej przyczynami, a nie maskowanie objawów stosując leczenie farmakologiczne. Wierzył, że ludzie, jako istoty fizyczne, które dzielą te same prawa natury z otoczeniem, mogą używać tych samych praw, aby zrozumieć i pokonać chorobę.
W latach 50-tych przedstawił swoje obserwacje, opisując „somatotopy uszne” – obszary na uchu odpowiadające określonym częściom ciała. Ciało zaś przedstawił w postaci homunkulusa – odwróconego płodu, którego ułożenie koresponduje z anatomią zewnętrzną ucha. Jego osiągnięciem jest usystematyzowanie systemu terapii punktów usznych oraz nadanie mu podstaw naukowych. Z tego względu Paul Nogier nazywany jest „ojcem współczesnej aurikuloterapii”.
Terapia ta wywodzi się z tradycji chińskich, jednak została uznana przez medycynę zachodnią i obecnie jest stosowana na całym świecie w leczeniu uzależnień, zaburzeń nastroju, otyłości, bólu, przewlekłej sztywności stawów i wielu innych schorzeń.
Wykazano również, że akupunktura ucha stymuluje wydzielanie endorfin, które poprawiają samopoczucie i zadowolenie. Ten efekt tłumaczy bardzo dobre rezultaty zastosowania tej metody przy leczeniu nerwic i depresji. Aurikuloterapia stosowana jest obecnie zarówno do diagnozowania, jak i leczenia. W diagnostyce zwraca się uwagę na kształt, wielkość, symetryczność i kolor ucha czy pojawiające się na nim wypryski. Aurikuloterapię można stosować oddzielnie, ale najczęściej łączy się ją z innymi metodami leczenia, m.in. z akupunkturą ciała, masażem, akupresurą , terapią żywieniem czy ziołami, co doskonale wpisuje się w paradygmat holistyczny.
